Kinh doanh online “hết cửa” trốn thuế?

Kinh doanh online tăng trưởng mạnh mẽ, kiểm soát thuế ngày càng chặt chẽ

Năm 2024, thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam tiếp tục bùng nổ, đạt quy mô trên 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm trước và chiếm khoảng 9% tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng cả nước. Tuy nhiên, đi cùng với sự phát triển đó là những thách thức trong công tác quản lý thuế, buộc cơ quan chức năng phải thắt chặt kiểm soát để đảm bảo công bằng trong kinh doanh.

Hàng loạt trường hợp trốn thuế bị xử lý

Gần đây, phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Ninh Thuận đã khởi tố một cá nhân chuyên livestream bán hàng trên mạng xã hội vì hành vi trốn thuế. Người này đạt doanh thu hơn 18 tỷ đồng nhưng chỉ kê khai 2 tỷ đồng, trốn thuế hơn 241 triệu đồng.

Một trường hợp khác là Đỗ Mạnh Cường cư trú tại Hà Nội cũng bị khởi tố vào cuối năm 2024. Đối tượng sử dụng nhiều tài khoản trên các sàn TMĐT để kinh doanh điện thoại và phụ kiện với doanh thu hơn 160 tỷ đồng. Tuy nhiên đối tượng này đã lợi dụng nhiều tài khoản cá nhân để nhận thanh toán nhằm né tránh kê khai, dẫn đến số tiền trốn thuế lên tới 2,5 tỷ đồng.

Doanh nghiệp và cá nhân cần chủ động tuân thủ

Theo thống kê của Bộ Tài chính, trong năm 2024, có 33.003 trường hợp vi phạm thuế trong lĩnh vực TMĐT bị phát hiện, bao gồm 736 doanh nghiệp và 32.267 cá nhân, với tổng số tiền truy thu và xử phạt lên đến gần 1.400 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Tấn Phong, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật – Hiệp hội TMĐT Việt Nam, nhấn mạnh rằng nhiều trường hợp vi phạm không xuất phát từ chủ ý mà do thiếu hiểu biết về pháp luật thuế. “Nhiều người đến khi bị phạt, bị truy thu thuế mới hốt hoảng tìm sự trợ giúp. Không phải ai cũng chủ tâm vi phạm, phần lớn là do không nắm rõ luật, học lỏm cách làm từ người khác, dẫn đến sai sót không thể chối cãi” – ông Phong nói.

Theo ông Phong, nhận thức về nghĩa vụ thuế của người bán hàng online hiện  đang dần được nâng cao, đặc biệt là trong giới KOL/KOC và các nhà kinh doanh cá nhân sau thời gian va chạm và trải nghiệm thực tế với kinh doanh online, tiếp thị liên kết.

Một đại diện từ doanh nghiệp bán lẻ trên sàn TMĐT cũng khẳng định rằng, với hệ thống kiểm soát chặt chẽ hiện nay, việc trốn thuế gần như không thể. Doanh thu của nhà bán hàng có thể bị truy soát qua đơn vị vận chuyển hoặc sao kê ngân hàng, khiến bất kỳ hành vi gian lận nào cũng dễ dàng bị phát hiện.

Quy định thuế và những điều người bán cần biết

Theo ông Bùi Hữu Nghĩa, nhà sáng lập thương hiệu thời trang Vicolas, cá nhân và hộ kinh doanh online cần đăng ký thuế để đảm bảo hoạt động hợp pháp. Các yêu cầu bao gồm:

• Mở giấy phép kinh doanh và có mã số thuế khi hoạt động trên sàn TMĐT.
• Xin giấy phép đầy đủ nếu kinh doanh qua mạng xã hội như Facebook, Zalo.
• Đóng lệ phí môn bài từ 300.000 – 1 triệu đồng/năm.
• Nộp thuế 1,5% trên tổng doanh thu nếu vượt 100 triệu đồng/năm.
• Sử dụng mã số thuế đuôi 888 theo khuyến nghị của sàn TMĐT để tránh rủi ro pháp lý.

Ông Trần Lâm, CEO của Julyhouse – doanh nghiệp bán lẻ lâu năm trên sàn TMĐT, nhấn mạnh rằng những người kinh doanh online cần tách biệt rõ ràng giữa tài khoản cá nhân và tài khoản bán hàng để tránh những vấn đề phát sinh khi quyết toán thuế. Ông cũng lưu ý rằng nhiều người bán hàng online hiện nay chưa phân biệt được thu nhập từ hoạt động bán hàng với các khoản thu nhập khác, như làm việc tự do hoặc chuyển khoản cá nhân. Điều này có thể dẫn đến sai sót khi kê khai thuế và chịu các hình thức xử phạt.

“Người bán nên đến cơ quan thuế để được hướng dẫn về các thủ tục và cách hoạt động nhằm đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật. Kinh doanh online không thể né tránh nghĩa vụ nộp thuế” – ông Lâm nhấn mạnh.

Công nghệ AI hỗ trợ phát hiện vi phạm thuế

Bộ Tài chính đang triển khai nhiều biện pháp để thu đúng, thu đủ và kịp thời nguồn thu từ kinh doanh trên các nền tảng số. Một quy định mới đáng chú ý là cá nhân livestream bán hàng trên mạng xã hội phải xác thực danh tính bằng số định danh cá nhân nhằm đảm bảo tính minh bạch và hạn chế gian lận thuế.

Từ ngày 19/12/2024, Bộ Tài chính đã chính thức vận hành Cổng thông tin điện tử dành riêng cho hộ, cá nhân kinh doanh TMĐT, giúp việc đăng ký, kê khai và nộp thuế trở nên thuận tiện hơn. Sau hơn hai tháng hoạt động, đến ngày 27/2, cổng đã hỗ trợ 41.500 hộ kinh doanh với tổng số thuế nộp vào ngân sách nhà nước đạt hơn 258 tỷ đồng.

Theo Cục Thuế, việc xây dựng và mở rộng cơ sở dữ liệu TMĐT là một trọng tâm trong công tác quản lý thuế. Trong năm 2024, Cục Thuế đã phối hợp với 6 sàn TMĐT lớn như Shopee, Tiki, Lazada, Sendo, TikTok và Grab để thu thập thông tin về người bán. Đến nay, cơ quan thuế đã có dữ liệu từ 439 sàn TMĐT với tổng cộng 40 tỷ lượt giao dịch, trị giá 366.000 tỷ đồng. Ngoài ra, Cục Thuế đang mở rộng thu thập thông tin từ đơn vị vận chuyển và các nền tảng nước ngoài để xây dựng hệ thống giám sát toàn diện hơn.

Song song với việc thu thập dữ liệu, ngành thuế cũng tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong lĩnh vực TMĐT. AI được áp dụng để phân tích dữ liệu, phát hiện dấu hiệu rủi ro thuế và nâng cao hiệu quả giám sát.

Cưỡng chế mạnh tay đối với vi phạm

Theo ông Nguyễn Hoa Bắc, Trưởng Phòng Quản lý hộ kinh doanh, cá nhân và thu khác – Chi cục Thuế khu vực II, từ tháng 12-2024, cơ quan này đã rà soát, kiểm tra các tổ chức, cá nhân có doanh thu từ TMĐT, đồng thời thực hiện kiểm tra thuế đối với các cá nhân có thu nhập phát sinh từ lĩnh vực này.

Ông Nguyễn Nam Bình, Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực II, cho biết chi cục đang đẩy mạnh khai thác dữ liệu của các tổ chức, cá nhân kinh doanh TMĐT từ kho dữ liệu tập trung ngành thuế. Đồng thời, ngành thuế TP.HCM cũng tăng cường biện pháp cưỡng chế đối với các cá nhân, tổ chức còn nợ thuế. Một số trường hợp có thể bị tạm hoãn xuất nhập cảnh nếu không thực hiện nghĩa vụ thuế đúng hạn.

Kết luận

Với sự siết chặt quản lý từ cơ quan chức năng, việc tuân thủ nghĩa vụ thuế không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là điều kiện để nhà bán hàng hoạt động bền vững. 

Nếu bạn cần hỗ trợ, hãy liên hệ ngay với SGO MEDIA chúng tôi để được tư vấn chi tiết!

Đường dây nóng: 098 118 56 20

Email: info@sgomedia.vn

Fanpage: https://www.facebook.com/sgomediavnn

Trang web: https://sgomedia.vn/